Mao ZEDONG
- Umay
- 16 Nis
- 2 dakikada okunur
Mao ZEDONG - Tarih
1 Ekim 1949 senesinde Çin Halk Cumhuriyeti/ÇHC kurulmuştur. Bu devlet Sovyet Sosyalist Cumhuriyetler Birliği sonrası kurulmuş ikinci büyük komünist devlettir. SSCB ile ÇHC arasındaki dostane ilişkiler SSCB lideri Stalin’in ölümüne kadar sürmüştür. Stalin’in ölümü ile yerine geçen Genel Sekreter Nikita Kruşçev Kruşçev’in “destalinizasyon”u iki ülkenin ilişkilerine zarar vermeye başlamıştır.
Kruşçev’in, Stalinistleri tasfiye etmesi, Stalin’de etki ve gücün zayıflatılması, hiyerarşik yapı ve ideolojik hakimiyetin geriletme çabası, Stali’in izlerini silme çalışmaları, iktidara egemen olan burjuvamın kendi ülkesinde istememe vs vs ….
Mao, “ABD kâğıttan bir kaplandır. ABD emperyalizmi güçlü görünür ama halkından ve kitlelerden uzak” derken, Kruşçev karşılığında ise “Güzel de kâğıttan kaplanın nükleer düşleri var” demiştir.
Mao Zedong SSCB’deki bürokratik komünizm anlayışı yerine köylülere ve tarıma dayanan, 1966 yılında, Kültür Devrimini başlatmıştır. 1976 yılına kadar süren bu devrim Çin tarihinde çok önemli bir yere sahiptir. Bu on yıllık devrimin izlerini Chengdu kentindeki müzede görebilirsiniz.
Mao yaptığı devrimin düşüncelerini Küçük Kırmızı Kitap ya da diğer bir ad ile anılan Başkan Mao’dan Seçme Sözler olan Kırmızı Kitap’ta yayımlamıştır.
Çin Komünist Parti başkanı Mao, Mayıs 1966 yılında öğrencileri, gençleri ülkeyi yöneten yerel ve ulusal liderlere karşı ayaklanmaya çağırmıştır. Lise ve üniversite öğrencileri bu çağrıya kulak vermiş ve sokaklara dökülmüşlerdir.
Mao’nun Kültür Devrim’in içeriğine baktığımızda eskiye dayalı kültür toplumu, gelenekleri, alışkanlıkları, fikirleri, dini-siyasi yapılanmaları; feodalizm ve burjuvaziyi hatırlatan ne varsa yakıp, yıkmak, yok etmek vardır. Kısaca toplumu yozlaştırdıklarına inandıkları eskiyi silmeye çalışmışlardır. Kütüphaneler, üniversiteler, Buda heykelleri …
Örneğin bu devrimde opera, tiyatro gibi etkinlikler, eski-klasik eserler yasaklanmıştır. Basın yayın organları, eğitim, propaganda araçları, bilim, teknoloji vs vs kontrol altına alınmıştır. Sanat ve kültür alanında başlayan yasaklamalar kısa süre içinde siyasette de etkisini göstermiştir. Devrim sırasında üst düzey liderler ÇHP ulusal bürokrasi ortadan kaldırılmıştır. Mao’nun Kültür Devrimi kapitalizm etkilerini silmek için yaptığı çalışmalar ölümler, infazlar, işkenceler, kıtlıklar… getirmiştir. Eski toplumsal-kültürel-sanatsal alana dair ne varsa yerine devrimi yücelten şeyler getirilmiştir. Propaganda aracı olan posterler ile ideolojik mesajlar verilmiş.
Mao tarafından seferber edilen, yönlendirilen gençler “Kızıl Muhafızlar” olarak isimlendirilmiştir. 1968 yılında Mao, “Kırsal Yol Hareketi” başlatmıştır. Bu politika gereği kentli gençler kırsal bölgelere gönderilir. Bu sayede Kültür Devrimi ideolojisi yayılmış olur. Mao, öğretmenlerden düşüncesini inceleyip köylülerden işçilerden çiftçilik ve el emeğini öğrenmelerini ister; öğrenciler okul zamanlarının büyük kısmını el işi öğrenmek için fabrika ve kırlara gider.
Mao’ya karşı yerel yöneticiler de gruplar kurarak yanıt vermişlerse de başarılı olamamış ve ömürlerini ya cezaevlerinde geçirmiş ya da öldürülmüşlerdir.
1976 yılında Mao Zedong ölür ve Kültür Devrimi gücünü yavaş yavaş yitirmeye başlar. 1981 yılında devrim sırasında eylemleri dolayısıyla Mao’nun yakınındakiler yargılanmıştır.
Bir Alman yazar Kızıl Muhafızlar tarafından asılan pankartların birinde şunun yazıldığını görmüştür: Eski Dünyaya Lanet Olsun.
Comments